Bisiklet, değişim için inanılmaz bir araç. Tüm dünyada
aktivistler ve kentler yeni bir sisteme doğru hareket ediyor. Ancak ekonomik
güçler buna izin verecekler mi? ‘Bikes vs Cars’, BANANAS!* ve Big Boys Gone
Bananas!* yönetmeni Fredrik Gertten’in yeni film projesi. Dünyadaki günlük
trafik dramını inceliyor.
“Savaş değil bir şehir” - Aline Cavalcante, São Paulo
İklim değişikliği ve hiç bitmeyen trafik sıkışıklıkları her
zamankinden daha fazla insanların sinirlerini bozuyor. Dünya kentlerindeki
insanlar sızlanmak yerine bisikleti seçerek kendi çözümlerini üretiyorlar. Trafiğin
öfkesi ve yanlış şehir planlaması bisikletlilerin günlük ölümlerine neden
oluyor. Ve şimdi onlar güvenli bisiklet yolları talep etmekteler.
Dünya ikliminin ve çevrenin kurtarılması için radikal
değişikliklere gereksinim duyulduğunu biliyoruz, ancak otomotiv endüstrisi daha
da fazla araç satmakta. Bugün 1 milyar, 2020 yılında 2 milyar araba olacak.
Eşit olmayan bir savaş. Değişim için çalışan aktivistler ve
siyasetçiler, çok milyar dolarlık araba ile karşı karşıyalar. Petrol ve inşaat
sektörü ise toplumu arabaya bağımlı kılmak için her türlü yöntemi devreye
sokuyor. Dünyada iklim ve çevrenin kurtarılması için radikal değişikliklere
gereksinim duyulduğunu biliyoruz, ancak otomotiv endüstrisi her geçen yıl daha
da fazla araç satmakta. Bugün 1 milyar araba, 2020 yılında 2 katı olacak.
“Açık havada sürüş, ok gibi fırla, virajlarda hızlan, işte
bu günlerde bisiklet üzerindeki duygular. Otomobil reklamcılarının
hissettirmeye çalıştıkları ancak arabada olmayan.” – Dan Koeppel, LA
Film, değişim yaratmak için mücadele veren dünyadaki
bireyleri izleyecektir. Sao Paulo'nun Ciclofaxia, Paulista Bulvarı’nda bir
şeridin sadece bisikletlilere ayrılmış olan haftalık pazar sürüşlerinde Aline ile
buluşuyoruz. Aline, bisikletçi olmanın olumlu yönlerine odaklanmış ve kentin
bisiklet hareketine ilham veren kişidir. Ancak bu, dört günde bir bisikletçinin
öldüğü kentte çok zordur. Ve Toronto’da belediye başkanı Rob Ford’un ‘Arabalarla
Mücadele’ savaşını kazanmak için bisiklet yollarını sildiğini, kentsel onarım
grubu üyelerinin geceleri sprey boya ve kalıplarla bunları yenilemek için çalıştıklarını
gözlemliyoruz.
‘Chicago Ghost Bikes’dan Sessizliğin Şikago Yolculuğu.
Güvenli bisiklet yolları için mücadele eden Sao Paulo ve Los
Angeles bisiklet aktivistlerinden başlayıp, günde nüfusun %40’ının bisiklet
kullandığı Kopenhag kentine uzanan ‘Bikes vs Cars’, arabaların egemen olduğu
bir toplumda bisikletlilerin verdiği mücadele ve daha pek çok kentin araba odaklı
yapılarından uzaklaşmalarıyla oluşacak devrimci değişiklikleri ele alıyor.
Filmdeki kişiler
Dan Koeppel, Los
Angeles’te eşi ve oğluyla yaşayan bir yazar, kentsel kaşif ve hırslı bir
bisikletçi. Kendi kendine ilan ettiği L.A. ulaşım kurdu ve Los Angeles’te iki günlük The Big Parade halk yürüyüşünün kurucu
ve düzenleyicisi.
Aline Cavalcante,
2008 yılında Sao Paulo’ya taşındı ve kısa süre sonra bisikletle kenti dolaşmanın
sevincini keşfetti. Şimdi blogger ve bisiklet aktivisti, Vá de Bike blogu için
yazıyor. Kurulmasına yardımcı olduğu bar ve bisiklet dükkanı Las Magrelas dahil
olmak üzere pek çok bisikletle ilişkili grup ve topluluklarda aktif.
Ivan Naurholm, uzun
yıllar taksi şoförü (ve ara sıra tur rehberi) olarak Kopenhag sokaklarında
gezindi ve şehrin dünyanın en iyi bisiklet kentlerinden biri haline gelmesini
izledi. Bunun yararlarını görüyor, ancak yolları paylaşmanın da günlük yaşamını
daha stresli hale getirdiğini söylüyor.
Raquel Rolnik,
São Paulo Üniversitesi Mimarlık ve Şehircilik Fakültesi’nde profesör, yazar ve şehir
planlamacısı. Aynı zamanda yeterli konut hakkı için Birleşmiş Milletler Özel
Raportörü.
Nicolas Habib, babası
Sergio Habib’in Brezilyaya Çinli üreticiyi getirdikten sonra beş Sao Paulo JAC
Motors’un yetkili satış müdürü oldu. Ülke genelinde genişledikçe yakında şirketin
bölge müdürü olacak.
Don Ward, LA
Wolfpack Hustle etkinliğinin düzenleyicisi. Kentin binlerce bisikletçilerini
çeken gece yarısı sürüşleri ve kısa mesafeli yarışları ile bilinen yeraltı
bisiklet kulübü. Don, toplumda saygın bir bisikletçi savunucusu haline geldi ve
2010’da Yılın Yaşanabilir Sokaklar Savunucusu ödülüyle onaylandı.
Gil Peñalosa, 8-80
Cities kurucusu ve uluslararası ünü yayılmış yaşanabilir şehir danışmanı.
Çalışmaları, kamusal alan ve sürdürülebilir devingenliğin önemi üzerinde odaklaşıyor.
Resmi olarak Bogotá kenti için çalışıyor. Bu arada ekibi de bugün uluslararası alanda
kabul görmüş ve öykünülmüş yeni Ciclovia kentini başlattı.
Rob Ford,
Toronto'nun 64. belediye başkanı. İktidara, kendi deyimiyle ‘Arabalarla Mücadele’yi
durdurmak için geldi. 2012’de kentin 300 bin dolarını Jarvis Street bisiklet
yolunu kaldırmak için harcadı.
Joel Ewanick,
Porsche, General Motors ve Hyundai’nin eski pazarlama müdürü. 2013 yılında,
Kaliforniya boyunca hidrojen yakıt istasyonları ağı oluşturmak ve yakıt hücreli
araçların ticarileştirilmesi sağlamak amacıyla FirstElement Fuel’u kurdu.
Joshua Dysart, ödüllü
Amerikalı çizgi roman yazarı ve Los Angeles merkezli hevesli bisikletçi. Filmde
Joshua bizle, arabasız özgür bir dünyanın nasıl olabileceği görüşünü paylaşıyor.
Denzil Minnan-Wong,
Şehir Meclis Üyesi ve Toronto City Belediye Başkan Yardımcısı.
Christina Deckwirth,
kar amacı gütmeyen Alman organizasyon Lobi Control için çalışıyor. Kamuoyunu,
Almanya ve AB’deki enerji yapıları ve etki stratejileri hakkında bilgilendirmeye
çalışıyor.
Liliana Godoy, Bogota, Kolombiyalı bir öğretmen. Aynı zamanda,
çocuklar için eğitim aracı olarak bisikleti kullanan Bicicleta Educativa programının
kurucusu.
Fabio Mendonça, São
Paulo’da O2 Filmes için ticari bir yönetmen olarak çalışıyor. İşi genellikle
araba reklamlarını yönetmek olsa da Fabio trafik sıkışıklığından kaçınıp
bisikletle şehirde dolanmaktan hoşlanıyor.
Yönetmenin notu
Bir yerden başka bir yere gitmek için bisikletin doğal bir
seçim olduğu bir kentte doğmuş olan ben, neden bu kadar az bisiklet var diye hayret
ederek dünyayı dolaştım. Biliyoruz ki araba modelleri aşırı seviyeye ulaştı ve
tıkandı, milyonlarca verimli saatler kayba uğradı. Düş kırıklığı büyüyor, kentlerin
yeni modellere bakması gerek.
Yeni kentsel bisiklet sürüşü bu gelişmeyi iteliyor. Dünyada
gördüğüm büyüyen bir hareket. Bisikletine basitçe “Bir Araba Eksik” levhası
koyan insanlar. Küresel krize karşı bir ‘kendin-yap’ tutumu.
Olumlu bir mesaj. Tüm kentler Kopenhag modelini kabul etse,
toplumun yüzde kırkının bisikletle dolaştığı, dünya için radikal bir değişim
olur. Sağlık, kirlilik, yakıt tüketiminde ölçebileceğiniz değerler.
Ve çatışma. Otomotiv endüstrisi ekonomik sistemin merkezinde
yer almakta. Bu yüzden araç sahipleri ve ev-iş arası her gün gidip gelenlerin
yaşamlarına girmiş yatırımı değiştirmek zor oluyor. Beni ilgilendiren bir
çatışma, bu nedenle de projeye katılmak istedim: tutku projesi.
Fredrik Gertten
BIKES vs CARS
TRAILER from WG
Film on Vimeo.
BIKES vs CARS -
TRAILER II from WG
Film on Vimeo.
Kaynak BikesvsCars