b i s i k l e t l e: [bisikletle]Türkiye: Urartuların İzinde (Kars II)

9 Ağustos 2019

[bisikletle]Türkiye: Urartuların İzinde (Kars II)

7 Ağustos 2019, Çarşamba / Kars II (3. gün)

Gece geç gelinince yatış da geç oldu, haliyle sabah kalkış da. Pencere açık uyudum. Büyük Anadolu Oteli bakımsızlıktan dökülüyor. İki sene önce geldiğimde daha iyi durumdaydı. O zaman bir tadilat yapılmaktaydı, ancak ne olduysa yapılmamış. Kapı anahtarını müşteri götürmüş, banyonun durumu içler acısı... Afganlı bir genç ilgileniyor, onun da Türkçesi zayıf, anlamıyor fazla. Yani biraz pişman oldum kaldığıma. Severim de sahiplerini, üzüldüm doğrusu.

11’e doğru çıkıyorum Kars sokaklarına. Hava kapalı ve serin. Yani neredeyse kalın bir şey almıyordum yanıma bu yolculukta. Son anda kollu tişörtü koydum. Gece yatarken giydim doğrusu. Kollukları da takarak çıktım şimdi sokağa. 22 derece diyor meteo.

Daha önceki gelişlerim(iz)den tanıştıdığım(ız) Çetin Bey ve Tahsin Beye uğramayı düşünüyorum. Sokaklar kalabalık. Doğunun güzel bir ili burası. Seviyorum Kars’ı. Hele de Ruslardan kalmış binaları, muhteşem. Kalkınma Ajansı’nın önü kalabalık, güvenlik elemanlarıyla dolu. Büyük başlardan ziyaret var anlaşılan. Plakalar kırmızı, üzerinde 000... ile başlayan rakamlar dizili. Belli ki devlet erkanından birileri gelmiş. Sivil kolluk kuvvetleri pür dikkat etrafı kesmekte. Büyük başların arabaları da hatırı sayılır cinsten. Hepsi Mercedes, bir tanesi V12 idi. Yani paşazadeler öyle sıradan araca da binmiyorlar. Ne desek; gösterişi severiz, sonradan görme olduğumuzdan.

Banka işlemleri için Akbank-İşbank ziyaret edilip sokak aralarında yürümekteyim. Biraz otel araştırması yapmayı düşünüyorum. Alternatif bulmam lazım Büyük Anadolu’ya. Zaten daha önceki gelişlerimde gezilecek yerleri iyicene dolaştığımdan bu sefer şehir içinde kalacağım.

Hanımeli Restoran’a uğruyor Çetin Bey ile başlıyoruz sohbete. Eşiyle birlikte bu lokantayı işletiyorlar(dı), ilk gelişimizde tanışmıştık. Şimdi hanımı İzmir yakınlarında bir bahçe lokantasında (Şehr-i Ayaz, Restaurant, Cafe, Düğün Salonu), kendi burada, kızı, damadı ve torunuyla. Oğulları İzmir’de okumakta. Hayat şartları insanları bazen böyle ayırabiliyor. Ülkenin durumu herkesi perişan etmiş. İnsanlar yaşam savaşı vermekte. Ekonomi ayaklar altında, pahalılık hat safhada. Temel girdiler uçmuş. Bu şartlar altında bir şeyler yapabilmek büyük başarı.

İlginç bir tespit dinliyorum Çetin Beyden. Kars’ı Çarlık Rusya’sı inşa ederken rüzgarın yönüne doğru sokakları açmışlar. Böylecene şehrin havalandırılması sağlanmış. Bugün bizimkiler ise tam bu kanalın önüne TOKİ’yi kondurup şehri boğmuşlar... Yani şimdi acaba biz mi çok akıllıyız yoksa onlar mı aptal? Bir de şu cami inşaatları. Kocaman bir külliye, 20 bin kişilik cami kondurmuşlar Kars’a. Vaz geçemediler! İstanbul’da Çamlıca’ya diktikleri dayatmayı burada da uygulamaktalar. Cami para kazandırıyor mu, üretime katkısı var mı, katma değer üretiyor mu? Bunlara ne gerek ki (!)

Nefis bir hangel yiyorum Hanımeli’nde (20-). Ama aceleden fotosunu çekmeyi unuttum. Yoksa görmenizi isterdim. Hangel, sıcak suda haşlanan kare şeklinde kesilmiş hamurların üzerine soğan karışımlı sos ve yoğurt ilave edilmesiyle yapılan harika bir Kars yemeği. Yörede Kars mantısı olarak da biliniyor. Başka ülkelerde de benzeri veya değişik şekilleriyle yapılmakta bu hamur yemeği.

Lokantanın önündeki masalardayım. Daha önceki gelişimde de tanıdığım, buranın renkli simalarından, Kars’ın gururu Ziyaettin Ballıses de aramızda ve ballı sesiyle bize bir kaç şarkı da okumakta. Çetin Beyin iyi bir dostu.

Otel araştırmalarıma başlıyorum. İlkin İpekyolu Hotel. Yeni yapılmış, daha eskimemiş: Tek 75-, 90-/çift 150- (O.K). Sonra Kars-ı Şirin. Burası şık, fiyatının da yüksek olacağı belli: tek 130-/çift 250- (O.K). Karabağ Hotel: tek 100-/çift 180- (O.K). Konak Hotel: tek 80-, 100-/çift 170- (O.K). Hotel Kent Ani: tek 85-/çift 150- (O.K). Kars Kale Hotel: tek 130-/çift 230- (O.K). Harakani Hotel: tek 70-/çift 140- (O.K). Güngören Otelcilik: tek 90-/çift 160- (O.K). Hotel Temel: tek 70-/çift 120- (O.K).Taş Otel Group: tek 50-/çift 100- (nakit). Işıl Park Hotel; tek 120-/çift 220- (O.K). Bir de Kar’s Otel var: tek 99-, 65- avro/çift 110- avro (O.K). Bizi bir hayli aşar. Bunların arasından bana en uygunu Taş Otel, kahvaltısız 50 lira kişi başı. Herhalde gelecek sefer burada kalırım.

Fazlaca yabancı görmüyorum bu gelişimde. Genelde Ani’den dolayı çok olurdu. Dolanmaya devam. Ekspres adında bir kafede içilen bir doppio espresso (10-) ile sahibi genç mimar Cenk Bey ile işi-gücü ve Kars politikası üzerine sohbetimizde, buranın HDP’li belediye başkanı ile ordu komutanı arasında geçen “tokalaşmama” meselesinin ayrıntılarını öğrenmekteyim. Mesele öyle basına yansıdığı gibi bir tavır koyma değil, sıranın karışması sonucu oluşmuş.

Arada çıkan güneş biraz içimi ısıtıyor. Üstümdeki ceketi çıkarıyor biraz güneşte ısınıyorum. Daha önceki gelişimde bolca fotoğrafını çektiğim mekanları tekrar etmiyorum, bir kaç tanesi hariç. Buraya ilişkin tarihi bilgileri de eski yazılarımda bolca anlatmıştım. Oraya bakmanız rica edeceğim; [bisikletle]Türkiye: Kars / [bisikletle]Türkiye: Çoruh Nehri Boyunca

Gençlere yönelik çok mekan var Kars’ta. Bu biraz da üniversitenin etkisi. Nerede genç var orada hayat var. Bunu çok iyi gözlemleyebiliyorum, özellikle Anadolu’da. Bu Turistik Doğu Ekspresi de bir beklenti oluşturmuş buranın insanlarında, haliyle. Hele de treni İstanbul’dan başlatırlarsa yabancı gezginleri de buraya taşırlar. Düşünsenize, bin İstanbul’dan geze geze Kars’a gel. Ama belki ara duraklarda 3 saat bir şehri gezmek için kısa gelebilir. Daha uzun nasıl olur acaba?

Büyük Anadolu Otel’in sahibi Engin Bey ile hamamında buluşuyor, mevcut durumun nedenlerini dinliyor, kardeşi arasındaki sıkıntıdan kaynaklandığını, kimsenin sahip çıkmadığından bu duruma gelindiğini, ancak kademe kademe düzeltme yoluna girdiğini anlatıyor. Buna seviniyor, gelecek sefer daha rahat bir odada kalabilmeyi umduğumu belirtiyorum. Engin Beyin ülke meselesindeki düşüncelerine katılmamak mümkün değil. Biraz aklı çalışan herkes yanlışı görmekte. Ancak akıl olmayınca insanlarda... Gelmişken ödemeyi de yapayım, (gecesi 35 liradan) 70 lirayı Mustafa Beye vermemi istiyor.

Karnımın gurultusunu gidermek için Tahsin Beyin “Rasim Usta Yöresel Yemekler Mutfağı” lokantasına doğru yol almaktayım. Öğretmenevine çok yakın. Sokaklar ve çayevlerinin önü dolu. Semaverler dev boyutta kaldırım üstlerinde kaynıyor. Delikanlılar oturmuş sohbet etmekteler. Bir topluluğun analizini kadınlarına bakarak kolaylıkla yapmak mümkün. Kadın ne kadar ön plana çıkabiliyorsa toplum o kadar kalkınır. Geride kaldığında o toplum topal olur ve tek ayağıyla da bir yere varamaz.

Tahsin Bey ile turizm, gastronomi, yandaşlık ve hazımsızlık üzerine Kars esnafının duruşunu dinlemekteyim. Sohbetimize ilk gelişimimizden tanıdığım Faruk Bey de dahil olunca konular çeşitleniyor ve zenginleşiyor. Bu arada yemek olarak çorba ve taze fasulye ile az bulgur istiyorum. Yanına sarma, cacık ve çoban salatası da eklenince güzelce doyuruyorum mideyi (25-).

Yarınki yolun hazırlığını da yapmam lazım. Ama otele dönmeden önce canım nedense pasta ve kahve istedi. Önce Yemen Kahvesi’ne giriyor, ancak sigarasız mekanları dar ve havasız göründüğünden, bir sokak altındaki Kahve Diyarı’nda, internete bir hayli uğraş sonucu bağlanıp, tiramisu eşliğinde bir French Press kahve yudumlarken, haberlere de göz atabiliyorum. Ne olmuş ne bitmiş durumları.

Dönüşte, para takviyesi sonrası, havanın soğukluğundan resmen kollarımı vücuduma sarıp hızlı adımlarla ilerlemekteyim. İyi ki ayakkabıları da almışım. Neredeyse sırf sandaletle çıkıyordum. Yani bu kulağına küpe olsun. Yaz bile olsa, sıcak bir şeyler bulundur yanında. Neme lazım!!!