Düz yolda karşı kuvvetin büyük kısmını hava direnci oluşturur. Hava direnci temelde havayı yaran yüzey alanı (lineer boyutun karesi) ile orantılıyken sporcular temelde kas hacimleri (lineer boyutun kübü) ile orantılı güç üretebilmektedir. Bu nedenle iri yapılı sporcular düz yolda ufak yapılı sporculara göre avantajlıdır.
Yokuşta ise karşı kuvvetin büyük bölümü yerçekiminden kaynaklanmaktadır. Bu da sporcunun ağırlığı ile orantılıdır. Sporcuların üretebildikleri güç de vücut ağırlığı ile orantılı olduğundan iri yapılı sporcuların düz yoldaki avantajı yokuşta azalmaktadır. Bu avantaj tamamen ortadan kalkmamaktadır, çünkü yokuşta hava direnci hızın düşmesiyle azalmaktadır ama ihmal edilebilir seviyeye inmemektedir.
Bilimsel araştırmalar sonucunda vücut ağırlığı, bisiklet üzerindeki pozisyon, kullanılan lastik türü, yolun eğimi gibi faktörler de dikkate alınarak, üretilen güce göre elde edilen hızın tahmin edilmesine imkan sağlayan matematik modeller geliştirilmiştir. Buna göre 80 kg’lık bir bisikletçi ile 60 kg’lık bir bisikletçinin vücut ağırlıkları başına eşit (6 watt/kg) güç ürettikleri durumda düz yolda ve %10 eğimli yokuşta elde ettikleri hızlar aşağıdadır:
| Düz yolda aerobar ile bisikletçinin ağırlığı (kg) |
80
|
60
|
| tahmini hız (km/h) |
50,7
|
46,2
|
| Yokuşta (%10) bisikletçinin ağırlığı (kg) |
80
|
60
|
| tahmini hız (km/h) |
16,8
|
16
|
Buna karşılık, ufak yapılı sporcuların kas kütlesi başına düşen damar miktarının daha fazla olabildiği, bu nedenle vücut ağırlıklarına göre daha fazla güç üretebildikleri düşünülmektedir.
Lance Armstrong, Miguel Indurain gibi Fransa Turu’nu defalarca kazanmış sporcuların 1 saat boyunca vücut ağırlıkları başına üretebildikleri güç 6,5 watt/kg’dır. Marco Pantani’nin Alpe d’Huez’e çıkış rekoru kırdığında 7 watt/kg güç ürettiği hesaplanmıştır. Ancak, genel olarak en iyi yokuşçular olarak bilinen Pantani, Richard Virenque gibi 60 kg’ın altındaki sporcuların 75 - 80 kg’lık Armstrong ve Indurain’i yokuşta geçmeleri çok enderdir.
Bu verilerden yola çıkarak ufak yapılı sporcuların yokuşta avantajlı olmadıkları, ancak düz yolda dezavantajlı olmaları nedeniyle, taktik olarak yalnızca yokuşlarda tüm güçleri ile mücadele etmelerinden ötürü yokuşlarda başarılı oldukları düşünülebilir
Kaynak: Can Sakarcan 07.07.2006
İginizi çekebilir Peloton nedir?
